Co to jest napięcie dotykowe?

Napięcie dotykowe to napięcie występujące na ciele człowieka lub zwierzęcia w momencie jego jednoczesnego kontaktu z parą punktów przewodzącego prąd lub z parą przewodzących części sprzętu elektrycznego, na przykład drutu w uszkodzonej izolacji.

Ogólnie pojęcie „napięcia dotykowego” odnosi się do dwóch przewodzących części, które są otwarte na kontakt, lub do otwartej części przewodzącej i miejsca na powierzchni ziemi lub podłogi, na którym stoi osoba lub zwierzę. Jeśli nawet osoba lub zwierzę nie znajduje się obecnie we wskazanym miejscu, można przynajmniej ocenić oczekiwane napięcie dotykowe, czyli jego szacunkową wartość.

Niebezpieczeństwo stresu kontaktowego

Jeśli izolacja sprzętu elektrycznego lub izolacja przewodów zasilających, linii zostanie co najmniej częściowo uszkodzona, wówczas istnieje duże prawdopodobieństwo, że pewne napięcie pojawi się na obudowach takiego sprzętu i na konstrukcjach, z którymi styka się to urządzenie.

Na przykład osoba stojąca na ziemi dotyka ramy jakiejś instalacji, która (rama) z jakiegoś powodu okazała się pod napięciem, chociaż jest uziemiona w tym samym czasie. W takim przypadku różnica potencjałów między punktami na ziemi, na których znajduje się ludzka stopa, a ciałem, w miejscu, w którym następuje kontakt, będzie wartością liczbową napięcia dotykowego.

Jeśli to napięcie jest bezpieczne (w granicach 2 woltów napięcia przemiennego), nie ma powodu do podniecenia, ale jeśli jest znacznie wyższe (jeśli co najmniej przekracza 36 woltów napięcia przemiennego), może to być niebezpieczne.

Gdy osoba odsuwa się od ziemi instalacji, rośnie dla niej napięcie dotykowe. Poza strefą rozprzestrzeniania się prądu z instalacji napięcie dotykowe będzie równe napięciu bezpośrednio na obudowie urządzenia względem ziemi. Tutaj strefą rozprzestrzeniania jest ta część ziemi, za którą zakłada się, że potencjał, gdy części instalacji są zamknięte pod napięciem do ziemi, wynosi zero.

Głównym sposobem ochrony przed porażeniem elektrycznym jest niezawodna izolacja.

Główne sposoby ochrony ludzi przed kontaktem z napięciem to izolacja części pod napięciem urządzeń elektrycznych, lokalizacja niebezpiecznych części na wysokościach, które są nieosiągalne bez specjalnego wyposażenia, instalacja osłon i alarmów o niebezpiecznej bliskości, obecność plakatów i znaków ostrzegających o niebezpieczeństwie oraz oczywiście dielektryczny sprzęt ochrony osobistej. Tymczasem żadna z wymienionych metod ochrony nie jest uniwersalna, dlatego lepiej zastosować kilka na raz.

Tak więc dostępność niezawodnej izolacji części pod napięciem jest głównym warunkiem bezpieczeństwa w działaniu instalacji elektrycznych. Najważniejszą cechą izolacji jest jej odporność.

Zgodnie z PUE rezystancja izolacji kabla, nawet te pracujące przy napięciu poniżej 1000 woltów, nie powinny być niższe niż 0,5 MΩ dla drutu każdej fazy, a dla uzwojenia stojanów silników elektrycznych regulowana wartość osiąga 1 MΩ w temperaturze pokojowej!

Najważniejsze jest to, że gdy osoba dotyka, na przykład, gołego drutu, prąd w jego ciele zależy od oporu samego ciała i napięcia dotyku w obecnych warunkach. Ale kiedy osoba dotyka izolowanego drutu, rezystancja izolacji jest połączona szeregowo z ciałem osoby, a spadek napięcia, a także prąd przez ciało, są znacznie mniejsze, a osoba w tych warunkach jest bardziej chroniona przed porażeniem prądem elektrycznym.

Zobacz także:Napięcie dotykowe w studium przypadku bezpieczeństwa elektrycznego